گور دخمه فخریگا

گور دخمه سنگی فخریگا که با نام‌های فخریگاه، فخریکا، فقره قا، فقره گاه نیز شناخته می‌شود، از جمله آثار تاریخی دوره مادها (هزاره اول قبل از میلاد) به شمار می‌آید.

برخی از باستان شناسان، مقبره موجود در این گور دخمه را متعلق به یک شاهزاده مانایی میدانند. ساکنین روستای اگریگاش برخلاف مورخین دربارهٔ دخمهٔ مزبور نظر دیگرى دارند و مىگویند این دخمهٔ بزرگ که در دل کوه کنده شده، مدتى اقامتگاه فرهاد بوده است. این عاشق شوریده حال مدت زمانى که در این محل اقامت کرده، به یاد معشوق حجارى‌ هایى انجام داده است و احتمالاً کلمهٔ فقرگاه مخفف فرهادگاه باشد.

ویژگیهای دخمه فخریگا

این دخمه، دارای دو طبقه است و شامل چهار ستون سنگی و چند قبر است و از نظر حجاری و ستون بندی در رده مقبره های مهم دوره ماد است. دخمه فخریگاه مدخل ورودی ندارد. ارتفاع گور دخمه از لب ایوان تا پایین ترین قسمت تراشیده شده ۵۳۰ سانتی متر و تا دامنه کوه نیز حدود ۱۰ متر است.

اتاق جلویی احتمالا مخصوص انجام مراسم تدفین بوده و در اتاق بعدی 3 قبر مستطیلی شکل به چشم می خورد که قبر بزرگ به صورت افقی، دو قبر کوچک به شکل عمود بر ایوان در آن تراشیده شده است، عمق قبرهایی که در این گور دخمه در دل سنگ تراشیده شده است حدود 50 سانتی متر است.

دسترسی محلی گور دخمه فخریگا

دخمه فخریگا در ۱۵ کیلومتری شمال شهرستان مهاباد و در جنوب روستای اگریگاش (ایندرقاش)، روی صخره‌ای از جنس رسوبات آهکی قرار دارد.

منبع: تفرج نامه

قلعه ضحاک

قلعه ضحاک با بیش از 3000 سال قدمت بر فراز کوه منفرد، از مکان‌های مهم اقوام اشکانی (پارت) و ساسانی بوده است. نام محلی این قلعه نارین قالا است. این مجموعه باستانی در محوطه کوهستانی سرمه‌لو و در احاطه دو رودخانه قرانقو و شورچایی واقع شده است.

معماری و ویژگیهای قلعه ضحاک

مجموعه باستانی قلعه ضحاک در حدود 10 کیلومتر طول و 2–1کیلومتر عرض دارد. تنها بنای خارج از خاک که تقریباً سالم باقی‌مانده‌است عبارت است از یک چهار طاقی، که در اثر مرور زمان پوشش طاق و یکی از پایه‌های آن تخریب شده که مورد مرمت قرار گرفته‌است. همچنین یک تالار وسیع ۱۱× ۱۱متر با راهروهای جانبی و مقادیر زیادی گچ‌بری در طرح و نقش‌های متنوع کشف شده است. این نقوش، شامل نقوش برجسته انسانی وحیوانی، نقوش هندسی وگل وگیاه است.

مصالح به کار رفته در این چهار طاقی آجر وگچ می‌باشد. در این قلعه مخازن سنگ، آب انبار، آسیاب، سالن شورا، حمام و ده‌ها آثار دیگر وجود دارد.

کاربری قلعه ضحاک در گذشته

این دژ تاریخی، احتمالاً بازمانده‌ای از دوران اشکانیان، یا معبدی زردشتی یا محلی برای پادگان نظامی محلی بوده‌است.

نگاره های قلعه ضحاک

مهمترین این نگاره‌ها، شاهینی است که پنجه بر پشت گاو زده و بسیار شبیه به میترا در آیین مهر است. این نگاره در یک فضای 121متر مربعی به دست آمده‌است و در کنار آن نگاره‌های دیگری همچون یک سرباز پارتی، سر چند شیر در حال غرش، تصویر یک ایزدبانو، تصویر یک مرد در درون گل نیلوفر یا پرتوهای خورشید، به دست آمده‌است.

نام های مختلف قلعه ضحاک

در تاریخ نام‌های متعددی از جمله؛ ضحاک،  اژدهاک، قیز قلعه سی، داش قلعه سی، باروآس، رویی دژ و قلعه گویی ذکر شده است.

دسترسی محلی قلعه ضحاک

قلعه ضحاک در 20 کیلومتری جنوب شرقی هشترود، شرق ایستگاه راه آهن خراسانک ( هشترود )٬ 5کیلومتری روستای عربلو قرار دارد.

منبع : تفرجنامه

تور تنگه واشی

تنگه واشی شامل دو تنگه است که تنگه اول به «واشی» و تنگه دوم به «سا» معروف است. در انتهای تنگه دوم آبشاری با ارتفاع ۱۵ متر قرار دارد. کلمه «واش» در زبان مازندرانی به معنای «چمن» می باشد.

مسیر پیاده روی تنگه واشی

مسیر پیاده‌روی از ابتدای تنگه اول طی سه بخش انجام می‌شود.

بخش اول: مسیر تنگه اول تا ابتدای دشت ساواشی (حدود ۲۵۰متر)

بخش دوم:راهپیمایی دشت ساواشی (حدود ۱۷۰۰متر)

بخش سوم:مسیر تنگه دوم تا رسیدن به آبشار (حدود ۸۰۰متر)

آثار تاریخی تنگه واشی

یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده‌است. این کتیبه‌ به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شده‌است. کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور کتیبه روایت شده ‌است. بزرگترین نقش برجسته این کتیبه‌ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن می‌توان عباس میرزا، علی‌قلی میرزا و علی‌نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید.

دسترسی محلی و آدرس تنگه واشی

تنگه واشی در 17 کیلومتری شهر فیروز کوه قرار دارد. در حرکت از سمت تهران به دماوند 17 کیلومتر بعد از فیروزکوه ، خروجی به سمت چپ هست که به سوی تنگه واشی حرکت می کند. برای رفتن به تنگه واشی در کیلومتری ۲ جاده فیروزکوه-تهران، پس از ورود به یک جاده فرعی و طی ۱۰ کیلومتر روستای جلیزجند نمایان می‌گردد. بعد از عبور از روستا و طی حدود 4 کیلومتر در جاده‌ای باریک که میان دشت و در کنار جوی‌های پر آب زلال احداث شده، محل پیاده‌روی تنگه واشی شروع می‌شود.

هزینه و قیمت تور تنگه واشی

هزینه و نرخ تورهای تنگه واشی بر اساس مسافت محل جمع شدن مسافرین تعیید می گردد بنابر این نمی توان نرخ ثابتی را برای این تور در نظر گرفت و پیشنهاد میشود از چندین تور در محل خود سئوال بفرمایید

منبع : سرزمین تور

تالاب شادگان

سه تالاب شادگان، خورموسی و خور الامیه، (در همایش تالاب‌های جهان که در رامسر برگزار شد) با عنوان تالاب شادگان شناخته می شود. سه شهر بزرگ شادگان، آبادان و ماهشهر در حاشیه این تالاب قرار گرفته و تعدادی روستا نیز در مجاورت آن قرار دارند و دو روستا نیز در داخل این تالاب قرار گرفته اند. این تالاب بیش از ۴۰۰ هزار هکتار پهنا دارد که ۲۹۶ هزار هکتار آن جزو مناطق حفاظت شده می باشد.

تالاب شادگان باقیمانده از تالاب بسیار بزرگی است که زمانی تا هورالعظیم در مرز عراق ادامه داشته است و احتمال می رود بخش دور افتاده و جدا شده ای از مجموعه تالاب های گسترده و به هم پیوسته بین النهرین باشد.

دامداری (گاومیش)، ماهیگیری، شکار پرنده، نی بری  و برداشت علوفه منافعی هستند که از این تالاب نصیب مردم می شود.

تامین کننده های آب تالاب شادگان

رودخانه جراحی بزرگترین تامین کننده آب تالاب است و بعد از آن نهر بحره که از رودخانه کارون منشعب می شود، تالاب شادگان را تغذیه می کنند. طغیان کارون و مد های خلیج فارس و بارش های منطقه هم در تامین آب شادگان نقش دارند.

تهدیدات تالاب شادگان

از مهمترین تهدیدات این تالاب می توان به جریانات ورودی زهکش ها، آلودگی آب، کاهش جریانهای سیلابی، تغییرات اقلیمی، خشکسالی طولانی مدت، معرفی گونه های غیربومی، نشت مواد نفتی از لوله­ ها و اختلال و ایجاد مزاحمت برای حیات وحش اشاره نمود.

پوشش گیاهی تالاب شادگان

تالاب شادگان همزمان با فصل پرآبی از لحاظ تنوع پوشش گیاهی و تراکم آن بسیار غنی و به لحاظ وجود سه اکوسیستم آب شیرین، آب شور و آب لب شور پوشش متفاوت از هم دارد به طور کلی پوشش گیاهی شاخص تالاب عبارتند از : (جگن)، لویی و نی.

به طور کلی حدود 110 گونه گیاهی در تالاب شناسایی شده که از این تعداد گونه های دارویی تالاب شامل 21 گونه می باشند و مهمترین آنها عبارتند از : بومادران همیشه بهار ایرانی، سازو و بارهنگ.

گونه های زیستی تالاب شادگان

به طور کلی 154 گونه پرنده در تالاب شناسایی شده که شاخص آنها عبارتند از : اردک مرمری، اکراس آفریقایی، پلیکان خاکستری و فلامینگو.

پستانداران تالاب شامل 40 گونه می باشند که مهمترین آنها دولفین بینی بطری است. مهمترین پستانداران تالاب عبارتند از : گراز، گربه جنگلی، شنگ، گرگ و دلفین.

دسترسی تالاب شادگان

تالاب شادگان در جنوب شهر شادگان در استان خوزستان واقع شده‌است.

منبع: تفرج نامه

باغ دولت آباد

باغ دولت‌آباد چهار منار از باغ‌های قدیمی شهر یزد می باشد. وسعت این باغ در حدود ۶/۵ هکتار است و تاریخ احداث این بنا به دوره افشاریه-زندیه بازمی‌گردد.
تاریخچه باغ دولت آباد
بنای این مجموعه در سال ۱۱۶۰ توسط محمدتقی خان بافقی که به خان بزرگ معروف بوده، ساخته شده و در حدود ۲۶۰ سال قدمت داشته و محل اقامت حاکم وقت و معاصر با شاهرخ میرزا و کریم خان زند بوده‌است.

معماری و ویژگیهای باغ دولت آباد
این باغ به دو قسمت کلی اندرونی و بیرونی (جلوخان) تقسیم می شود.
بخش اندرونی شامل: ساختمان های هشتی(بادگیر تابستانه) بهشت آئین (زمستانه) حرمخانه(حرمسرا) مطبخ (آشپزخانه) اتاقهای خدمه، اصطبل های تابستانه و زمستانه، درشکه خانه و یک  برج دیده بانی و آب انبار خصوصی است.بخش اندرونی محل سکونت حاکم بوده است.
بخش بیرونی (جلوخان) شامل: ساختمان های تالارآئینه، تهرانی، ساختمان سردر اصلی، دو بازارچه، دو برج دیدبانی، آب انبار عمومی ودیوانخانه است. باغ بیرونی محل انجام تشریفات حکومتی، مراسم ورزشی و اداره امور شهر بوده است.

ویژگی های مهم این باغ ساختمان هشتی با بادگیری به ارتفاع ۳۴ متراز کف ساختمان است. که مرتفع ترین بادگیر خشتی جهان می باشد. ازدیگر ویژگی های این باغ قناتی به طول ۶۵ کیلومتر و آب نمای داخل باغ به طول ۲۰۶ متر و عرض۶ متر، و درختان سرو وکاج بلند دراطراف آب نما، باغچه های انار و انگور را می توان نام برد.

دسترسی محلی باغ دولت آباد
در اصلی باغ دولت آباد در خیابان شهید رجایی یزد قرار دارد.
منبع : تفرج نامه