تپه هزارپیچ گرگان
تپه هزارپیچ یکی از بلندیهای پیرامون گرگان است، که دورنمای زیبایی از شهر گرگان را در پیش چشم گردشگران می گستراند. یکی از فرستندههای اصلی تلویزیون شهر نیز بر بلندای آن مستقر شده است. این منطقه در گذشته های دورتر، به نام سوگله یا سرو گله شناخته می شد و عده ای آن را بام گرگان می نامند. این تپه بزرگترین تپه گردشگری شمال کشور ، با مساحتی بالغ بر 300 تا 350 هکتار میباشد.
تپه هزار پیچ دارای پوشش گیاهیِ درخت و درختچههای سرو میباشد. در بلندترین نقطه این تپه وزش باد به طور مستمر وجود دارد که ناشی از اختلاف فشار بین دو دامنه سایه و آفتابی و همچنین بین کوه و دره است.
وجود چشم اندازی بسیار زیبا و مناسب در شب، هوای خنکتر و سردتر در این مکان نسبت به سایتهای دیگر گردشگری شهر گرگان، همچنین کمک به کاهش ترافیک شهری و در نتیجه کاهش مصرف سوخت، از مزیتهایی است که برای این سایت گردشگری میتوان در نظر گرفت. علاقه مندان به پرواز نیز میتوانند برای پروازهای سبک با انواع چترو پاراگلایدر از تپه هزار پیچ بهره ببرند که این موهب به خاطر نوع خاص ارتفاعهای بوجود آمده در این منطقه است.
دسترسی محلی تپه هزارپیچ
تپه هزارپیچ در ورودی غرب گرگان در استان گلستان واقع شده است.
منبع: گردشگری
پیست اسکی کاکان یاسوج
پیست اسکی کاکان یا پیست اسکی دنا در دامنههای رشته کوه زاگرس، قله دنا واقع شده است. این پیست یکی از زیباترین پیست های اسکی کشور است که در سال 1373 با نصب یک دستگاه بالابر افتتاح شد و سپس تا سال 84 امکانات آن با سه تله اسکی شامل یک دستگاه بالابر برای افراد مبتدی و 2 دستگاه بالابر اسکی بازان حرفه ای افزایش یافت و هم اکنون امکاناتی نظیر تله اسکی بشقابی، پیست کوب، خوابگاه و رستوران دارد، همینطور مربیان با تجربه محلی در طول فصل به آموزش اسکی میپردازند.
این پیست تنها پیست اسکی فعال در نیمه جنوب کشور است. میزان بارش برف در این منطقه قابل توجه است و گاه تا 3 متر نیز می رسد.
مشخصات پیست اسکی کاکان
پیست اسکی کاکان حدود 2600 متر ارتفاع، 600 متر طول مفید و 1500 متر عرض مفید دارد. این پیست معمولا از اوایل دی ماه تا اواخر اسفند ماه، برای اسکی مناسب میباشد.
دسترسی محلی پیست اسکی کاکان
پیست اسکی کاکان در دامنههای کوه دنا در 18 کیلومتری شهر یاسوج در استان کهکیلویه و بویراحمد، نزدیک به دهستان کاکان (روستای عباس علیخانی) در منطقهای به همین نام واقع شدهاست. محل این پیست جنب منطقه آب نهر است.
منبع: سفرنامه
گنبد جبلیه کرمان
گنبد جبلیه گنبد بزرگ و عجیبی از سنگ و گچ است. این گنبد هشت ضلعی به گنبد گبری نیز شهرت دارد. تنها ساختمان سنگی کرمان همین گنبد جبلیه است. در تواریخ بنای گنبد به دوره قبل از اسلام ساسانیان نسبت داده می شود.
ایرانیان معتقدند که این محل آتشکده یا مقبره یکی از زرتشتیان بوده و برخی نیز عقیده دارند که مزار سید محمد تباشیری است؛ ولی نسبت اخیر را در بعضی نقاط تکذیب میکنند. بدیهی است در زمانی که این قبرستان را ویران کردهاند سنگ این مقبره را برداشتهاند و برای نمایی بکار بردهاند. پژوهشگران اروپایی نظیر هیلن براند این گنبد را متعلق به سلجوقیان میدانند.
تاریخچه گنبد جبلیه
از تاریخ بنا و منظور از ساختمان این گنبد مطلبی ذکر نشده است. جبلی تحریف یافته کلمه گبری است و برطبق قواعد اشتقاقهای فارسی گ به ج بدل شدهاست. قدمت این گنبد را از این کلمه که آن را گنبد گبر نیز گفتهاند میتوان حدس زد که شاید مربوط به پیش از اسلام باشد و از بناهای زرتشتی و گبری است، گرچه سبک آن با سبک آتشکده تطابق ندارد. برخی احتمال دادهاند که بنای مذکور مربوط به اواخر دوره ساسانی باشد که اوائل اسلام تعمیر و مرمت شدهاست یا اینکه در اوائل اسلام با الهام از معماری ساسانی بنا گردیدهاست. هر چند در دورههایی (از جمله دوره سلجوقی به دستور محمد بن الیاس) تعمیر شده است.
معماری گنبد جبلیه
این گنبد هشت ضلعی است. عرض پی آن در پایه به ۳ متر میرسد. در هشت طرف آن هشت در بعرض ۲متر قرار گرفته که اخیراً برای مستحکم ساختن بنا و جلوگیری از تخریب آن درگاهها را با سنگ مسدود کردهاند و فقط یکی را باز گذاشتهاند. قسمت بالای گنبد از آجر ساخته شدهاست و در داخل گنبد ظاهراً گچ بریها و تزئین کاریهایی وجود داشته که قسمت بالا ریخته و قسمت پائین را تخریب کردهاند.
گفته میشود در ساخت این گنبد به جای آب از شیر شتر استفاده شدهاست که مورخان ومعماران دلیل استحکام این بنا را همین امر میدانند.
دسترسی محلی گنبد جبلیه
گنبد جبلیه در انتهای خیابان زریسف یکی از خیابانهای شهر کرمان و در شرق شهر واقع شده است .
منبع: تفرجنامه
حمام گنجعلیخان کرمان
حمام گنجعلیخان یکی از بناهای مجموعه گنجعلی خان در شهر کرمان است که در سال ۱۰۲۰ ه.ق (۱۶۱۱ میلادی) ساخته شده است. مجموعه گنجعلیخان یا میدان گنجعلیخان در مرکز قدیمی شهر کرمان و در کنار بازار بزرگ کرمان قرار دارد که همانند میدان نقش جهان اصفهان طراحی و ساخته شده است. حمام گنجعلیخان در سمت جنوبی میدان گنجعلیخان، واقع شده و یکی ز شاهکارهای معماری دوره صفوی است.
تاریخ حمام گنجعلیخان کرمان
این حمام تا سال ۱۳۱۶ هجری شمسی مورد استفاده قرار می گرفته و در سال ۱۳۵۰ پس از مرمت و بازسازی به موزه مردم شناسی تبدیل شد که به موزه گنجعلی خان هم معروف است.
عجیبت ترین جاذبه ی حمام گنجعلی خان تخته سنگی است سرخ رنگ که از مرمر ساخته شده است و به سنگ زمان یا ساعت زمان معروف است. نور خورشیدی که به این تخته سنگ می تابد باعث انعکاس نور به دیوار روبرو می شود. این انعکاس نور تصویری از طلوع و غروب خورشید را به مردم حاضر درحمام نشان می داد و مردم از روی این تصویر، زمان را تخمین و می فهمیدن که در چه موقع از روز هستند.
گنجعلیخان کیست؟
گنجعلی بیک، معروف به گنجعلیخان، از حاکمان کرمان در زمان شاه عباس بود و کارهای عمرانی مهمی را در کرمان انجام داد. او برای اینکه در وسط شهر تفرجگاههای عمومی وجود داشته باشد، ابتدا یک میدان بزرگ ایجاد کرد. این میدان که بیش از صد متر طول و پنجاه متر عرض دارد از چهار طرف با بناهای اختصاصی شامل مدرسه، مسجد، بازار و حمام (۱۰۲۰ ه. ق)، چهارسوق، آبانبار و ضرابخانه محصور شده و یک مجموعه عالی از آثار عمرانی عصر صفوی است. معمار آن استاد سلطان محمد معمار یزدی میباشد.
معماری حمام گنجعلیخان
بر سردر این حمام، کتیبه شعری به خط نستعلیق است که به خط علیرضا عباسی خوش نویس معروف عصر صفویه نوشته شده است. این کتیبه بر سنگ مرمر حک شده که مصرع آخر آن، سال اتمام بنا را با تبدیل به حروف ابجد نشان میدهد: «کسی نداده نشان در جهان چنین حمام» (سال ۱۰۲۰ ه. ق). کاشی کاری ها، گچ بری ها، نقاشی ها، کادربندی ها و مقرنس کاری ها از این حمام چیزی شبیه موزه ساخته است.
نور فضاهای حمام، از سقف تأمین شده است، طوریکه نورگیرها معمولاً در مرکز یا دورادور سقفها جای گرفتهاند و کاملاً با هندسه سقف، هماهنگی پیدا کرده اند. کاشیهای معرق، هفت رنگ و کاشیهای خشتی، با تصویر انسانی از ویژگیهای این حمام است. شبکه آبرسانی به خزینه، گرمخانه، سربینه، حوضها، حوضچهها و فوارههای متعدد آنها، نحوه گرم کردن هوای داخل حمام، چگونگی آب بندی مخازن آب و گرم کردن آب، ارتفاع کم و باریک و طولانی بودن راهروها، هشتیهای میانی و سردرها، تناسبات فضایی ورودیها و خروجیها، ارتفاع زیاد رختکن، گود بودن حمام، بهرهگیری از آب قنات، نگهداشتن حرارت، ضد زلزله بودن و کاهش ارتعاشات لرزشی در اثر قرارگیری در درون زمین، که بدون آنها کارکرد حمام ممکن نمیشد، از دیگر ویژگیهای حمام گنجعلیخان هستند.
دسترسی محلی حمام گنجعلیخان
حمام گنجعلیخان در سمت جنوبی میدان گنجعلیخان، در شهر کرمان واقع شده است.
منبع : تفرج نامه
اورامان یا هورامان تخت (اورامانات تخت) روستایی است که مرکز دهستان اورامانات است و از غرب به عراق، از شمال به کردستان و از جنوب به جوانرود محدود میشود. اورامان تخت را هزار ماسوله نیز مىنامند. زیرا معمارى آن همانند ماسوله است و حیاط هر خانه بام خانهاى دیگر است، اما وسعت بیشتری دارد.
اورامان تخت سروآباد
خانه های این روستا بطور کلی از سنگ ساخته شده اند. آب و هوای معتدل کوهستانی و وجود چشمههای فراوان، چراگاههایی سرسبز و باغهایی خرم را در دامنه کوههای زیبای اورامان به وجود آورده که باعث شده دامداری در کنار باغداری پیشه اصلی مردم این دیار باشد. ساکنان اورامان تخت مسلمان سنی مذهب از فرقه شافعی می باشند. مردم اورامانتخت به اورامی (هورامی یا اورامانی) سخن میگویند که یکی از گویشهای گورانی است. مراسم پیر شالیار در این شهر بسیار معروف است.
اورامان تخت سروآباد
وجه تسمیه اورامان تخت
نظرات مختلفی درباره وجه تسمیه اورامان تخت بیان شده که بعضی از آنها شامل:
از نظر زبانشناسی و معناشناسی، کلمهی اورامان ترکیبی از اور + امان میباشد که اور به معنای آتش و امان به معنی نجات و پناه است و ترکیب آن به معنی آتش پناهم ده میباشد که به دوران زرتشت برمیگردد.
وجه تسمیهی دیگر اورامان این است که هه ورامان ترکیبی از ههور به معنی برآمدگی و ارتفاع و امان به معنی بالا آمدن می باشد که ترکیب آن به معنای مکانی مرتفع است که از اطرافش بلندتر میباشد.
اورامان یعنى سرزمین اهورایى و جایگاه اهورا مزدا.
هور در اوستا به معنى خورشید است. هورامان را مىتوان جایگاه خورشید هم معنى کرد.
مراسم پیرشالیار اورامان تخت
مقبره پیر شالیار که از بزرگان و مبلغان دین اسلام در منطقه بوده است در شهر اورامان تخت واقع شده است. هر سال دو بار در نیمه بهار و نیمه زمستان طی مراسمی عروسی پیر شالیار را در سه روز جشن میگیرند. این مراسم شامل ذبح دام قربانی، دفزنی، نوعی رقص (ذکر دراویش)، خوردن آش مخصوص (هولوشینه)، شبنشینی و خواندن شعر و دعا است، که نزدیک به هزار سال است برگزار میشود.
گونه های گیاهی و جانوری اورامان تخت
گونه های گیاهی منطقه شامل درختان: وون، تنگز، میلو، شرو، بلوط، پسته وحشی، گردو، توت، گلابی، انجیر، انار و …، ریواس، پیچک، کرس، بنا، هاز، شنگ، بهرهزا، هاله کوک، ترشکه، قازیاخه، گیلاخه، نرمیله، بنا شوانه، کنگر، سپل، سیدران، گوزروانه، لو، زرده لو، چنور، سیاولو، کهما، قومامه، توسی و شب بو، نرگس و گل میخک و ...
یکی از گونه های جانوری منطقه سنجاب ایرانی است.
دسترسی محلی اورامان تخت
اورامان تخت در بخش اورامان شهرستان سروآباد در جنوب شرقى شهر مریوان در استان کردستان قرار دارد و جاده ای به طول 75 کیلومتر آن را به شهر مریوان متصل می نماید.